Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym

W posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, które odbyło się 14 czerwca 2024 r. uczestniczyli:

  • Artur Soboń, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu,
  • Jurand Drop, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów,
  • Marcin Mikołajczyk, Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
  • Krzysztof Budzich, Członek Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Komitet podjął uchwałę ws. rekomendacji dotyczącej ustalenia wysokości wskaźnika bufora antycyklicznego  na poziomie:

  • 1% – po upływie 12 miesięcy,
  • 2% – po upływie 24 miesięcy

od ogłoszenia przez Ministra Finansów rozporządzenia w tej sprawie.

Przedstawiciel Ministra Finansów przyjął rekomendację i zadeklarował podjęcie odpowiednich działań legislacyjnych.

Rekomendacja Komitetu opiera się na przyjętej w marcu 2024 r. strategii stosowania bufora antycyklicznego w Polsce. Komitet uznał za wskazane ustalenie neutralnego poziomu bufora antycyklicznego (nBA), który ma charakter ostrożnościowy i będzie obowiązywał banki także przy standardowym poziomie ryzyka, tj. przez większość cyklu finansowego. Pozwoli to wzmocnić odporność sektora bankowego oraz przygotować go na potencjalną sytuację kryzysową, będącą następstwem materializacji trudnych do przewidzenia lub nieprzewidywalnych rodzajów ryzyka (takich jak np. pandemia).

Komitet zakłada następujący schemat harmonogramu wprowadzania nBA:

Z kwartalnej ankiety oceny źródeł ryzyka systemowego, cyklicznie przeprowadzanej wśród instytucji reprezentowanych w Komitecie wynika, że najważniejszymi zagrożeniami dla krajowego systemu finansowego pozostają ryzyko prawne walutowych kredytów mieszkaniowych oraz ryzyko geopolityczne. Komitet zapoznał się z najnowszą edycją Raportu o stabilności systemu finansowego Narodowego Banku Polskiego.

Na posiedzeniu podsumowano bieżące tendencje na krajowym rynku nieruchomości mieszkaniowych. W ostatnim okresie obserwowano dalszy wzrost nominalnych i realnych cen mieszkań.  Zwiększyła się dostępna oferta mieszkań, liczba wydanych pozwoleń na budowę i realizowanych inwestycji budowlanych. W porównaniu do poprzedniego kwartału popyt na kredyty mieszkaniowe istotnie spadł, choć pozostawał wyższy niż w analogicznym okresie 2023 r. Jakość portfela kredytów mieszkaniowych pozostaje dobra i stabilna.

Komitet zapoznał się z projektem Rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej Wskaźnika Finansowania Długoterminowego (WFD). Celem Rekomendacji jest zmiana struktury finansowania kredytów hipotecznych poprzez zwiększenie w tym procesie wykorzystania długoterminowych instrumentów dłużnych. Komitet przedstawił swoją opinię do projektu i poddał pod rozwagę Komisji kwestie, które w ocenie Komitetu powinny być jeszcze przedmiotem refleksji przed wydaniem ostatecznej wersji Rekomendacji.

Komitet przyjął Informację o działalności Komitetu Stabilności Finansowej w zakresie nadzoru makroostrożnościowego w 2023 r. Raport Komitetu stanowi wypełnienie obowiązków wskazanych w ustawie o nadzorze makroostrożnościowym i zostanie przekazany Sejmowi RP przez Prezesa NBP – Przewodniczącego Komitetu oraz umieszczony na stronie internetowej.

Realizując Zalecenie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego w sprawie oceny skutków transgranicznych oraz dobrowolnej wzajemności środków polityki makroostrożnościowej Komitet zapoznał się z wynikami:

  • monitorowania ekspozycji polskiego sektora bankowego w Norwegii,
  • analizami dotyczącymi ekspozycji polskiego sektora bankowego w Portugalii

oraz w obu przypadkach uznał, że zachodzą przesłanki pozwalające na nieodwzajemnianie wprowadzonych w tych krajach instrumentów makroostrożnościowych.

Ponadto zdecydował o przekazaniu Radzie informacji o niezidentyfikowaniu istotnych państw trzecich na potrzeby uznawania i ustalania wskaźnika bufora antycyklicznego.

Komitet zapoznał się z przeglądem polityki makroostrożnościowej prowadzonej przez poszczególne kraje oraz na forum Unii Europejskiej.

Kolejne regularne posiedzenie Komitetu dotyczące nadzoru makroostrożnościowego zaplanowano na wrzesień 2024 r.