Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym
Warszawa, 19 września 2025 r.
W posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, które odbyło się 19 września 2025 r. uczestniczyli:
- Artur Soboń, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu,
- Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów,
- Marcin Mikołajczyk, Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
- Maciej Szczęsny, Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Komitet, wykonując obowiązki ustawowe, podjął uchwałę, w której podtrzymał skierowaną do Ministra Finansów rekomendację z 14 czerwca 2024 r. w sprawie wysokości wskaźnika bufora antycyklicznego. Docelowa, rekomendowana przez Komitet, wysokość tego wskaźnika wynosi 2%, przy etapowym dojściu do pożądanego poziomu. W pierwszym etapie wskaźnik bufora antycyklicznego wprowadzony rozporządzeniem Ministra Finansów[1] i wymagany od 25 września 2025 r. wynosi 1%. Przedstawiciel Ministra Finansów przyjął rekomendację i poinformował o bliskim terminie wydania nowego rozporządzenia ustanawiającego wskaźnik bufora antycyklicznego na poziomie 2% po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia, wypełniającego drugi etap rekomendacji Komitetu.
Członkowie Komitetu omówili źródła ryzyka w polskim systemie finansowym oraz jego otoczeniu. Wskaźnik syntetycznej oceny ryzyka utrzymuje się na niezmienionym, wobec poprzedniego kwartału, poziomie. Najistotniejszym słabym punktem w polskim systemie finansowym pozostaje ryzyko związane z portfelem walutowych kredytów mieszkaniowych. Kolejne miejsca w hierarchii słabych punktów zajmują: ryzyko geopolityczne, ryzyko podważania WIBOR, sankcja kredytu darmowego (SKD) oraz ryzyko na rynku nieruchomości mieszkaniowych.
Komitet odnotował opinię Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 września br., która potwierdza ocenę, wyrażoną w komunikatach Komitetu w kwestii braku podstaw prawnych do kwestionowania wskaźnika referencyjnego WIBOR.
W kontekście ryzyka SKD Komitet uznał, że w projekcie ustawy o kredycie konsumenckim, przedstawionym w konsultacjach publicznych, Stanowisko KSF dotyczące ryzyka związanego ze stosowaniem sankcji kredytu darmowego nie zostało adekwatnie uwzględnione. Komitet uznaje, że nie pojawiły się regulacyjne rozwiązania, które w dostatecznym stopniu ograniczałyby zakres i możliwość stosowania tej sankcji. Komitet wciąż dostrzega obszary, które mogą sprzyjać nadużywaniu przepisów prawnych służących ochronie konsumentów.
Analiza bieżących tendencji na krajowym rynku nieruchomości mieszkaniowych wskazuje, że w ostatnim kwartale odnotowano dalsze wyhamowanie tempa wzrostu cen mieszkań w ujęciu nominalnym i realnym na skutek niższego popytu. Jednak dostosowania po stronie podażowej powodują, że ryzyko korekty cen na rynku nieruchomości jest oceniane jako niskie. Wartość kredytów mieszkaniowych rośnie w umiarkowanym tempie, a ich jakość pozostaje bardzo dobra. Utrzymuje się dalsze ograniczanie marż banków. Odnotowano spadek skali wykorzystania środków pomocowych FWK.
Na wniosek Komisji Nadzoru Finansowego Komitet wydał opinie w sprawie identyfikacji oraz nałożenia odpowiednich buforów innych instytucji o znaczeniu systemowym (O-SII).
Komitet dokonał przeglądu dokumentów: (i) Strategia polityki makroostrożnościowej oraz (ii) Nadzór makroostrożnościowy w Polsce – ramy instytucjonalno-prawne. Uznano, że dokumenty te nadal pozostają aktualne i odpowiadają potrzebom polityki makroostrożnościowej prowadzonej przez Komitet. Dokonano zmian porządkujących, wynikających z konieczności aktualizacji zapisów, tak aby dostosować je do obecnego porządku prawnego i ograniczyć powielanie tych samych informacji w obu dokumentach.
Realizując zalecenia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego Komitet zapoznał się z:
- wynikami monitorowania ekspozycji polskiego sektora bankowego w Luksemburgu, Danii i we Włoszech,
- analizami dotyczącymi ekspozycji polskiego sektora bankowego w Niemczech, Norwegii i Szwecji
oraz uznał, że zachodzą przesłanki pozwalające na nieodwzajemnianie, wprowadzonych w tych krajach, instrumentów makroostrożnościowych.
Komitet zapoznał się z przeglądem polityki makroostrożnościowej prowadzonej przez poszczególne kraje oraz na forum Unii Europejskiej.
Kolejne regularne posiedzenie Komitetu dotyczące nadzoru makroostrożnościowego zaplanowano na grudzień 2025 r.
[1] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 września 2024 r. w sprawie wskaźnika bufora antycyklicznego (Dz.U. 2024 poz. 1400).