Ryzyko prawne portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych stanowi główne zagrożenie dla stabilności systemu finansowego
Niepewność dotycząca kosztów związanych z portfelem mieszkaniowych kredytów walutowych jest wysoka, a realizacja niektórych scenariuszy może zagrażając stabilności systemu finansowego. Istotny wpływ na skalę kosztów związanych z tym ryzykiem będzie miało orzeczenie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.
Pandemia Covid-19, mimo znacznego wpływu na gospodarkę realną i spodziewane dalsze odpisy na straty kredytowe, nie zagraża stabilności krajowego sektora bankowego. Jednocześnie, mimo znacznego spadku dynamiki kredytu dla sektora niefinansowego, nie widać oznak nadmiernego ograniczania podaży kredytu, tj. credit crunch. Przewidywana poprawa sytuacji gospodarczej w kolejnych kwartałach powinna sprzyjać stopniowej odbudowie popytu na kredyt.
Wyzwanie stanowi obniżenie rentowności sektora bankowego, które obserwowano już przed pandemią, a obecnie dodatkowo istotnie się pogłębia. Ogranicza to zdolność sektora bankowego do wzmacniania bazy kapitałowej i zmniejsza jego odporność.
W opinii Narodowego Banku Polskiego realizacja poniższych rekomendacji będzie sprzyjać utrzymaniu stabilności krajowego systemu finansowego.
- Banki powinny utrzymać ostrożną politykę kapitałową do czasu pełnego rozpoznania skutków pandemii oraz efektów rozstrzygnięć Sądu Najwyższego dotyczących kredytów w walutach obcych.
- Banki i kredytobiorcy powinni dążyć do pozasądowego rozwiązywania sporów i zawierania ugód w sprawach dotyczących kredytów mieszkaniowych w walutach obcych.
- Sytuacja niektórych instytucji kredytowych wymaga przeprowadzenia przez nie działań auto-sanacyjnych, w szczególności zapewnienia wiarygodnego i szybkiego wzmocnienia pozycji kapitałowej.
- Banki powinny kontynuować ostrożną politykę w zakresie kredytowania zakupu nieruchomości.
- W związku z zaprzestaniem opracowywania, z końcem 2021 r., większości wskaźników referencyjnych LIBOR, krajowe instytucje finansowe, a w szczególności banki, powinny niezwłocznie dokonać przeglądu umów, w których stosowane są te wskaźniki referencyjne.
- Towarzystwa funduszy inwestycyjnych powinny wzmocnić odporność zarządzanych funduszy, zwiększając ich bufor płynności.
- Zakłady ubezpieczeń, oceniając swoją odporność na szoki i związane z tym potrzeby kapitałowe, powinny uwzględnić okoliczności związane z podwójnym wykorzystaniem kapitału oraz wysokim udziałem oczekiwanych zysków z przyszłych składek w środkach własnych.
- Zakłady ubezpieczeń na życie powinny ograniczyć oferowanie ubezpieczeń z UFK, w których zredukowano komponent ochronny.