Zmiany w systemie operacyjnym polityki pieniężnej NBP

Warszawa, 6 grudnia 2024 r.

Narodowy Bank Polski informuje, że w dniu 4 grudnia 2024 r. Zarząd Narodowego Banku Polskiego podjął Uchwałę nr 36/2024 zmieniającą uchwałę w sprawie zasad i trybu naliczania oraz utrzymywania rezerwy obowiązkowej (dalej: Uchwała, https://dzu.nbp.pl/DU_NBP/2024/11/akt.pdf).

Na mocy Uchwały zmianie ulegną zasady ustalania okresów utrzymywania rezerwy obowiązkowej. Począwszy od dnia 10 lutego 2025 r. okresy te będą się rozpoczynać w każdy drugi poniedziałek miesiąca, a w przypadku gdy poniedziałek ten będzie dniem wolnym od pracy – w pierwszym następującym po nim dniu roboczym.

Jednocześnie, rozpoczęcie danego okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej będzie przypadać w drugim miesiącu następującym po miesiącu, za który będzie wyznaczany poziom rezerwy obowiązkowej. W przypadku pierwszego okresu utrzymywania rezerwy określonego według nowych zasad, tj. trwającego od dnia 10 lutego 2025 r. do dnia 9 marca 2025 r., poziom rezerwy zostanie wyznaczony na podstawie danych bilansowych za grudzień 2024 r.

Bezpośrednio przed wprowadzeniem ww. zmiany, tj. w okresie przejściowym, pierwszy w 2025 r. okres utrzymywania rezerwy obowiązkowej zostanie wydłużony do 41 dni. Początek tego okresu będzie przypadać w pierwszym dniu po zakończeniu grudniowego okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej w 2024 r., tj. w dniu 31 grudnia 2024 r., a koniec – w przeddzień rozpoczęcia pierwszego okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej określonego według nowych zasad, tj. w dniu 9 lutego 2025 r.

Poniżej w tabeli zaprezentowano kalendarz 12 okresów utrzymywania rezerwy obowiązkowej obowiązujący od dnia 31 grudnia 2024 r.

Okres utrzymywania rezerwy obowiązkowejPoczątek okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowejKoniec okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowejPodstawa naliczania rezerwy obowiązkowejDługość okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej
1 (przejściowy)31 grudnia 20249 lutego 2025listopad 202441
210 lutego 20259 marca 2025grudzień 202428
310 marca 202513 kwietnia 2025styczeń 202535
414 kwietnia 202511 maja 2025luty 202528
512 maja 20258 czerwca 2025marzec 202528
69 czerwca 202513 lipca 2025kwiecień 202535
714 lipca 202510 sierpnia 2025maj 202528
811 sierpnia 20257 września 2025czerwiec 202528
98 września 202512 października 2025lipiec 202535
1013 października 20259 listopada 2025sierpień 202528
1110 listopada 20257 grudnia 2025wrzesień 202528
128 grudnia 202511 stycznia 2026październik 202535

Ponadto, Narodowy Bank Polski informuje, że zgodnie z decyzją Zarządu NBP, począwszy od okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej rozpoczynającego się w dniu 10 lutego 2025 r., przetargi podstawowych operacji otwartego rynku będą organizowane w poniedziałki. Tym samym pierwszy dzień każdego okresu utrzymywania rezerwy obowiązkowej będzie jednocześnie dniem przeprowadzenia pierwszej w danym okresie podstawowej operacji otwartego rynku.

Zasady przeprowadzania przez NBP dostrajających operacji otwartego rynku nie ulegną zmianie.

Harmonogram operacji otwartego rynku planowanych do przeprowadzenia w okresie przejściowym zostanie ogłoszony w osobnym komunikacie w późniejszym terminie.

Przedstawione wyżej zmiany w sposobie ustalania okresów utrzymywania rezerwy obowiązkowej oraz przeprowadzania podstawowych operacji otwartego rynku powinny przyczynić się do zwiększenia efektywności zarządzania płynnością sektora bankowego przez NBP oraz własnymi pozycjami płynnościowymi przez banki, a tym samym wspierać realizację celu operacyjnego NBP, tj. kształtowanie stawki POLONIA w pobliżu stopy referencyjnej NBP.