Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym
W posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej 23 września 2022 r. uczestniczyli:
- Paweł Szałamacha, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu,
- Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów,
- Marcin Mikołajczyk, Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
- Tomasz Obal, Członek Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Komitet, wykonując obowiązki ustawowe, podjął uchwałę ws. rekomendacji skierowanej do Ministra Finansów dotyczącej utrzymania w III kwartale 2022 r. wskaźnika bufora antycyklicznego na poziomie 0%. Przedstawiciel Ministra Finansów zgodził się z rekomendacją i potwierdził brak potrzeby podejmowania działań legislacyjnych w tym zakresie.
Członkowie Komitetu przedyskutowali źródła ryzyka w polskim systemie finansowym i jego otoczeniu, wskazane w cyklicznej ankiecie przeprowadzanej wśród instytucji reprezentowanych w KSF. W ocenie Komitetu charakter i hierarchia źródeł ryzyka nie zmieniły się w stosunku do sytuacji z poprzedniego kwartału. Najistotniejszym źródłem zagrożeń dla systemu finansowego pozostaje ryzyko prawne związane z portfelem walutowych kredytów mieszkaniowych oraz trudna sytuacja finansowa niektórych instytucji kredytowych. Komitet za istotne uznaje wciąż ryzyko regionu (geopolityczne) wynikające z agresji zbrojnej Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Z ryzykiem tym wiąże się obecnie podwyższony poziom inflacji, a także zagrożenie dla tempa wzrostu rozwoju gospodarczego Polsce i na świecie. Sytuacja ta generuje niepewność oraz istotnie pogarsza perspektywy funkcjonowania gospodarki i systemu finansowego.
Komitet omówił bieżące tendencje na krajowym rynku nieruchomości mieszkaniowych. Kontynuowany jest wzrost cen nieruchomości, szczególnie w ujęciu nominalnym, jednak w ujęciu realnym – uwzgledniającym tempo wzrostu wynagrodzeń – pozostaje umiarkowany. Komitet odnotował istotny spadek akcji kredytowej w segmencie kredytów mieszkaniowych.
Komitet zapoznał się z bieżącą sytuacją w zakresie realizacji programów wsparcia kredytobiorców z tytułu 1) wykorzystania tzw. wakacji kredytowych oraz 2) pomocy ze środków funduszu wsparcia kredytobiorców oraz ich wpływu na sytuację finansową banków.
Na posiedzeniu przedyskutowano wyniki przeglądu możliwości wykorzystania bufora ryzyka systemowego oraz innych buforów kapitałowych w celu wzmocnienia odporności banków w Polsce. W ocenie Komitetu efektywne działania w zakresie polityki makroostrożnościowej wymagają koordynacji wymogów mikro- i makronadzorczych w zakresie łącznych wymogów kapitałowych obowiązujących efektywnie banki.
Na wniosek Komisji Nadzoru Finansowego Komitet wydał opinie w sprawie identyfikacji instytucji (O-SII) oraz nałożenia bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym. Identyfikacja instytucji oraz kalibracja buforów dokonana została z wykorzystaniem nowej metodyki, która jest zgodna z uchwałą KSF nr 60/2022 w sprawie rekomendacji dotyczącej metodyki, kryteriów identyfikacji i kalibracji buforów O-SII.
Komitet, realizując Zalecenie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego w sprawie oceny skutków transgranicznych oraz dobrowolnej wzajemności środków polityki makroostrożnościowej zapoznał się z wynikami:
- monitorowania ekspozycji polskiego sektora bankowego w Luksemburgu;
- analizami dotyczącymi ekspozycji polskiego sektora bankowego w Niemczech
oraz w obu przypadkach uznał, że zachodzą przesłanki pozwalające na nieodwzajemnianie wprowadzonych w tych krajach instrumentów makroostrożnościowych.
Kolejne regularne posiedzenie Komitetu dotyczące nadzoru makroostrożnościowego zaplanowano na grudzień 2022 r.