Sytuacja na rynku kredytowym

Banki w IV kwartale 2023 r. zaostrzyły politykę kredytową w większości segmentów rynku kredytowego. Głównymi przyczynami tego zaostrzenia były: spadek jakości portfela kredytowego i pogorszenie perspektyw makroekonomicznych. Zmianom polityki kredytowej towarzyszył wzrost popytu na większość rodzajów kredytów, z wyjątkiem krótkoterminowych kredytów dla dużych przedsiębiorstw i MSP.

W dniu 5 lutego 2024 r. Narodowy Bank Polski opublikował kwartalną informację pt. „Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych”. W materiale omówione zostały zmiany w polityce kredytowej banków i popycie na kredyty, które zaobserwowano w IV kwartale 2023 r., oraz przewidywania banków na I kwartał 2024 r.

Ankietowane banki w IV kwartale 2023 r. kontynuowały zaostrzanie kryteriów udzielania kredytów dla dużych przedsiębiorstw i sektora MSP, uzasadniając to pogorszeniem się sytuacji gospodarczej i jakości portfela kredytowego. Jednocześnie banki zwiększyły wymagania dotyczące zabezpieczenia spłaty kredytu. Spadek zapotrzebowania na finansowanie zapasów i kapitału obrotowego przyczynił się do osłabienia popytu ze strony dużych przedsiębiorstw i MSP na kredyt krótkoterminowy, przy jednoczesnym zwiększeniu popytu na kredyt długoterminowy.

W IV kwartale 2023 r. banki nie zmieniły istotnie kryteriów ani warunków udzielania kredytów mieszkaniowych, z wyjątkiem zwiększenia marży kredytowej. Banki zaobserwowały wzrost popytu na kredyt mieszkaniowy uzasadniany prognozami dla rynku mieszkaniowego i perspektywą zakończenia programu Bezpieczny Kredyt 2%.

W opinii banków dalsze zaostrzanie polityki kredytowej w IV kwartale 2023 r. w segmencie kredytów konsumpcyjnych wynikało z pogorszenia się jakości portfela kredytowego. Banki jednocześnie złagodziły niektóre warunki udzielania kredytów, w tym zmniejszyły pozaodsetkowe koszty kredytu. Popyt na kredyty konsumpcyjne zwiększył się m. in. na skutek wzrostu zapotrzebowania na finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku.

Na I kwartał 2024 r. banki zapowiadają zaostrzenie kryteriów udzielania krótko- i długoterminowych kredytów dla dużych przedsiębiorstw, długoterminowych kredytów dla MSP oraz kredytów konsumpcyjnych, a także utrzymanie kryteriów w przypadku kredytów krótkoterminowych dla MSP i kredytów mieszkaniowych. Jednocześnie banki oczekują wzrostu popytu na wszystkie rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw, utrzymania popytu na kredyty konsumpcyjne i jego spadku na kredyty mieszkaniowe.