Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym

W posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, które odbyło się 10 grudnia 2021 r. uczestniczyli:

• Paweł Szałamacha, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu,
• Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów,
• Marcin Mikołajczyk, Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
• Piotr Tomaszewski, Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Komitet zapoznał się z, przygotowywanym przez NBP, Raportem o stabilności systemu finansowego. Grudzień 2021 r. Komitet podzielił opinię NBP, że nastąpiła poprawa ogólnej oceny stabilności krajowego systemu finansowego. W Raporcie oceniono, że skutki pandemii dla sektora finansowego okazały się mniej dotkliwe, niż przewidywano. Obawy o nadmierne zacieśnianie akcji kredytowej nie sprawdziły się. Obniżyło się natężenie ryzyka zidentyfikowanych do tej pory niektórych źródeł, tj. strat kredytowych związanych z pandemią, niskiej rentowności banków oraz słabości niektórych instytucji i efektu zarażania. Nadal za najistotniejsze źródło zagrożeń dla stabilności systemu finansowego uznano ryzyko prawne związane z portfelem mieszkaniowych kredytów walutowych. Komitet zapoznał się ze stanem zawansowania prac nad procesem wdrażania przez niektóre banki ugód z klientami.

Dla potrzeb oceny ryzyka związanego z infrastrukturą rynku finansowego Komitetowi został przedstawiony Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2020 r.

Komitet zapoznał się z podsumowaniem bieżących tendencji na krajowym rynku nieruchomości mieszkaniowych. Ocena rozwoju sytuacji na rynku nieruchomości obejmuje trzy wymiary oceny ryzyka, tj. (1) ceny nieruchomości, (2) dynamikę kredytową i (3) sytuację kredytobiorców. Z analiz wynika, że napięcia na rynku mieszkaniowym nie generują istotnego ryzyka dla systemu finansowego. Analiza czynników ryzyka związanych z bieżącym poziomem i dynamiką akcji kredytowej nie wskazuje na niepokojące symptomy, związane z nadmiernym rozluźnianiem standardów kredytowych, a istniejące rekomendacje KNF ograniczają takie ryzyko.

W związku z wydanym stanowiskiem dotyczącym funkcjonowania sektora bankowości spółdzielczej (uchwała nr 47/2021) Komitet przyjął do wiadomości sprawozdania banków zrzeszających oraz systemów ochrony instytucjonalnej z działań podjętych w celu poprawy efektywności funkcjonowania bankowości spółdzielczej. Ponadto zapoznał się z postępami prac właściwych podmiotów na rzecz realizacji rekomendacji dotyczących:

• obniżenia obciążeń związanych z finansowaniem funduszu gwarancyjnego banków (uchwała nr 43/2021),
• wag ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości mieszkalnej (uchwała nr 52/2021) oraz
• działań wspierających stabilne funkcjonowanie banków spółdzielczych i sektora skok (uchwała nr 46/2021 i 48/2021).

Komitet, realizując Zalecenie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego w sprawie oceny skutków transgranicznych oraz dobrowolnej wzajemności środków polityki makroostrożnościowej, zapoznał się z wynikami monitorowania ekspozycji polskiego sektora bankowego we Francji i uznał, że zachodzą przesłanki pozwalające na nieodwzajemnianie wprowadzonego instrumentu makroostrożnościowego. Zgodnie z harmonogramem sprawozdawczym zdecydował o powiadomieniu Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego o sposobie realizacji następujących zaleceń:

• w sprawie uzupełniania luk w danych dotyczących sektora nieruchomości (ERRS/2016/14) oraz
• w sprawie identyfikacji podmiotów prawnych (ERRS/2020/12).

Kolejne regularne posiedzenie Komitetu dotyczące nadzoru makroostrożnościowego zaplanowano na marzec 2022 r.