Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym

W posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, które odbyło się 10 czerwca 2022 r. uczestniczyli:

  • Paweł Szałamacha, Członek Zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu,
  • Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów,
  • Jacek Jastrzębski, Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego,
  • Piotr Tomaszewski, Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Komitet, wykonując obowiązki ustawowe, podjął uchwałę ws. rekomendacji skierowanej do Ministra Finansów dotyczącej utrzymania w II kwartale 2022 r. wskaźnika bufora antycyklicznego na poziomie 0%. Przedstawiciel Ministra Finansów zgodził się z rekomendacją i potwierdził brak potrzeby podejmowania działań legislacyjnych w tym zakresie.

Członkowie Komitetu zapoznali się z Raportem o stabilności systemu finansowego przygotowywanym przez NBP. W Raporcie oceniono, że sektor bankowy pozostaje wysoce odporny, nawet w sytuacji jednoczesnej materializacji kilku źródeł ryzyka. Ocena jest jednak formułowana w warunkach wysokiej niepewności makroekonomicznej i geopolitycznej, wynikającej z inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Komitet zauważa także zjawisko presji związanej z oczekiwaniami dotyczącymi wsparcia dla kredytobiorców, którego koszty będą obciążać banki. Członkowie Komitetu zasadniczo podzielili ocenę NBP podkreślając, że nadal najistotniejszym źródłem zagrożeń dla polskiego systemu finansowego pozostaje ryzyko prawne związane z portfelem walutowych kredytów mieszkaniowych oraz słabość niektórych instytucji w kontekście możliwości wystąpienia efektu zarażania.

Komitet zwrócił uwagę, że ze względu na silny wzrost kosztów obsługi kredytów mieszkaniowych w najbliższym okresie przewiduje się zwiększenie zainteresowania Funduszem Wsparcia Kredytobiorców i zebranie dodatkowych składek od kredytodawców, co wraz z propozycjami powszechnych wakacji kredytowych będzie wiązać się z dodatkowymi, istotnymi kosztami dla sektora bankowego w kolejnych latach. Ponadto Komitet przedyskutował zagadnienia związane z projektowanymi zmianami w zakresie wskaźnika referencyjnego WIBOR i zdecydował o potrzebie monitorowania rozwoju sytuacji w tym zakresie.

Z podsumowania bieżących tendencji na krajowym rynku nieruchomości mieszkaniowych wynika, że nadal utrzymuje się silny wzrost cen na rynku mieszkaniowym, szczególnie na rynku pierwotnym, przy jednoczesnym widocznym spadku aktywności na rynku kredytów hipotecznych, co w głównej mierze jest skutkiem stopniowego wzrostu stóp procentowych, a także zmianą wymagań regulacyjnych.

Komitet przyjął Informację o działalności Komitetu Stabilności Finansowej w zakresie nadzoru makroostrożnościowego w 2021 r. Raport Komitetu stanowi wypełnienie obowiązków wskazanych w ustawie o nadzorze makroostrożnościowym i zostanie przekazany Sejmowi RP przez Prezesa NBP, Przewodniczącego Komitetu, oraz umieszczony na stronie internetowej.

Zgodnie z założeniami Strategii polityki makroostrożnościowej Komitet dokonał oceny postępów w realizacji długoterminowych priorytetów rozwojowych. Spośród aktywnie realizowanych priorytetów przede wszystkim istotnie rozbudowano zasób narzędzi analitycznych służących ocenie ryzyka systemowego oraz rozszerzono zakres analiz kalibracji narzędzi makroostrożnościowych.

Realizując obowiązujące Zalecenia ERRS Komitet podjął decyzję o przekazaniu Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego informacji o niezidentyfikowaniu istotnych państw trzecich na potrzeby określania wskaźnika bufora antycyklicznego oraz braku istotnych ekspozycji polskich banków w Szwecji, Norwegii i Belgii w związku ze stosowaniem mechanizmu odwzajemniania instrumentów makroostrożnościowych przyjętych w innych państwach.

Kolejne regularne posiedzenie Komitetu dotyczące nadzoru makroostrożnościowego odbędzie się w III kwartale 2022 r.