Członek Zarządu NBP
Absolwent prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 2008 roku uzyskał stopień doktora nauk prawnych o specjalności prawo finansowe, a w 2014 roku stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych o specjalności prawo administracyjne. Od 2003 roku pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Nauk Prawnych KUL. Wykładał również w Państwowej Wyższej Szkole Techniczno-Ekonomicznej w Jarosławiu oraz na Wschodnioeuropejskim Uniwersytecie Narodowym im. Łesi Ukrainki w Łucku. W 2007 – stypendysta Towarzystwa Przyjaciół KUL.
Kierował zespołem ekspertów publicznego prawa gospodarczego w Ośrodku Analiz i Ekspertyz Prawnych Akademii de Virion w Warszawie. Były członek organów nadzorczych spółek prawa handlowego. Członek Rady Naukowej Przeglądu Sejmowego i Probacji. Był radcą prawnym w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Autor publikacji naukowych i opinii prawnych z zakresu prawa bankowego i administracyjnego.
Od 18 listopada 2015 roku do 16 listopada 2016 roku był sędzią Trybunału Stanu.
Od 21 września 2021 roku członek zespołu doradczego Ministra Edukacji i Nauki.
Od 16 listopada 2016 roku do 21 lipca 2022 roku członek Rady Polityki Pieniężnej
28 lipca 2022 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda powołał Rafała Surę na członka Zarządu Narodowego Banku Polskiego.