Prezes NBP dla magazynu „Kapitał Polski”

Narodowy Bank Polski poinformował, że dziś w magazynie biznesowym „Kapitał Polski” został opublikowany wywiad z prof. Adamem Glapińskim, Prezesem NBP, pt. Gospodarka wróciła na ścieżkę dynamicznego wzrostu.

Poniżej przekazujemy wybrane cytaty z wywiadu.

1. […] podstawowym celem NBP nie jest osiąganie zysków. Nasze wyniki finansowe są bowiem pochodną wykonywania przez nas zadań publicznych, określonych głównie ustawą o NBP. Dotyczy to w szczególności dbania o wartość polskiego pieniądza, czyli realizowania polityki pieniężnej, czy też zarządzania rezerwami dewizowymi w celu utrzymania płynności płatniczej naszego kraju.
2. [Rezerwy dewizowe] są największym źródłem naszych przychodów. Pomimo niesprzyjających warunków i niskich zagranicznych stóp procentowych, to wynik na rezerwach dewizowych (w tym związanych z nimi różnic kursowych) odpowiadał za wypracowane przez NBP w ostatnich latach zyski i związane z tym wysokie wpłaty do budżetu państwa.
3. […] źródłem tak korzystnych wyników finansowych NBP [w latach 2016–2020] była nadwyżka zysków z zarządzania rezerwami dewizowymi nad kosztami prowadzenia polityki pieniężnej.
4. Polska gospodarka poradziła sobie […] z pandemią bardzo dobrze. Spadek aktywności był relatywnie płytki i krótkotrwały. W efekcie odrobiliśmy już z nawiązką gospodarcze straty wynikające z pandemii i wróciliśmy na ścieżkę dynamicznego wzrostu. Na ten sukces polskiej gospodarki złożyło się wiele czynników, ale kluczową rolę odegrała z pewnością niezwłoczna i zdecydowana reakcja NBP. Polski bank centralny jako jeden z pierwszych w Europie wprowadził działania wspierające gospodarkę. Ich głównymi elementami było wyraźne obniżenie stóp procentowych i rozpoczęcie skupu obligacji emitowanych i gwarantowanych przez Skarb Państwa. Dzięki temu wyraźnie spadły raty kredytów dla polskich rodzin i przedsiębiorców, co stanowiło niebagatelne wsparcie dla ich finansów. Jednocześnie rząd uzyskał przestrzeń niezbędną do realizacji ambitnych programów antykryzysowych. W rezultacie polskie przedsiębiorstwa bardzo dobrze poradziły sobie z pandemicznymi zaburzeniami i dziś ten sektor notuje rekordowe zyski. Co więcej, także pracownicy w Polsce zostali skutecznie osłonięci przed widmem utraty pracy. Warto wspomnieć, że według danych Międzynarodowej Organizacji Pracy spadek liczby przepracowanych w ubiegłym roku godzin związany z pandemią był w Polsce najniższy w całej UE, a w skali świata lepiej było tylko w dwóch krajach. W związku z tym dziś mamy jedną z najniższych stóp bezrobocia w UE. Jednocześnie wynagrodzenia pracowników nieprzerwanie się zwiększały w tempie znacznie przewyższającym stopę inflacji. Te fakty mówią same za siebie.
5. Celem działań podejmowanych przez Radę jest zagwarantowanie stabilności cen. Inaczej mówiąc, dążymy do tego, żeby inflacja w średnim okresie była zgodna z naszym celem inflacyjnym, zdefiniowanym jako 2,5% +/- 1 pkt proc. W ostatnim czasie w Polsce – podobnie jak w wielu innych gospodarkach – inflacja kształtuje się na podwyższonym poziomie. Przyczyną tego zsynchronizowanego wzrostu dynamiki cen w różnych gospodarkach są czynniki o zasięgu globalnym. Mam tu na myśli wyraźnie wyższe niż przed rokiem ceny surowców energetycznych, uprawnień do emisji CO2 czy cen transportu międzynarodowego. Do tego dochodzą utrzymujące się zaburzenia globalnych sieci dostaw, które znajdują odzwierciedlenie w niedoborze i wzroście cen części produktów. Są to więc czynniki zewnętrzne wobec polskiej gospodarki, na które krajowa polityka pieniężna nie ma wpływu.
6. […] za […] zmiany perspektyw inflacji odpowiadały nadal głównie czynniki niezależne od decyzji NBP. W naszej ocenie jednak połączenie tych zewnętrznych czynników z dalszym oczekiwanym wzrostem krajowej aktywności gospodarczej oraz korzystną sytuacją na rynku pracy razem tworzyło ryzyko utrwalenia się podwyższonej inflacji. I dlatego zareagowaliśmy. […] nasze decyzje o podwyżce stóp procentowych nie były odpowiedzią na obecne, podwyższone odczyty inflacji. Bo na nie nic nie możemy poradzić. Podnosząc stopy procentowe, chcieliśmy zapobiec utrwaleniu się inflacji na podwyższonym poziomie w średnim okresie. Zrobimy wszystko, co konieczne, aby w średnim okresie inflacja powróciła do poziomu zgodnego z naszym celem. Jeśli chodzi o przyszłe decyzje w polityce pieniężnej, to będą one nakierowane na osiągnięcie naszego średniookresowego celu inflacyjnego. Decyzje te są i będą dostosowane do zmieniającej się sytuacji gospodarczej oraz prognoz makroekonomicznych.
7. Dla Rady kluczowe jest podejmowanie decyzji, które – biorąc pod uwagę bieżącą i oczekiwaną sytuację gospodarczą – umożliwią realizację celu inflacyjnego w średnim okresie.
8. Dążymy do realizacji naszego celu i z tego względu w październiku i listopadzie podnieśliśmy stopy procentowe NBP. Jednakże nie mówimy o cyklu podwyżek. Fraza „cykl podwyżek”, czy też „cykl obniżek” stóp procentowych nie należy do naszego instrumentarium komunikacyjnego.
9. […] nasze działania mają zapewnić, że mimo utrzymującego się przez kilka miesięcy przyspieszonego wzrostu cen, inflacja w średnim okresie obniży się do poziomu zgodnego z naszym celem.
10. Rezerwy dewizowe […] stanowią […] ważny element bezpieczeństwa finansowego państwa, gdyż ich wielkość uwzględniana jest przy ocenie stabilności kraju dokonywanej przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, agencje ratingowe czy też inwestorów zagranicznych.
11. W ostrożnościowe funkcje utrzymywania rezerw dewizowych bardzo dobrze wpisuje się złoto. […] złoto ma status tzw. bezpiecznej przystani, co przejawia się wzrostem jego wartości w warunkach kryzysów finansowych czy też politycznych, czyli w okresach, w których może się pojawić konieczność wsparcia rynku finansowego lub sektora bankowego rezerwami banku centralnego. Ponadto złoto odznacza się relatywnie niską korelacją z głównymi klasami aktywów, szczególnie dolarem amerykańskim dominującym w portfelu rezerw NBP, zatem włączenie złota do portfela ogranicza ryzyko rynkowe ponoszone w procesie inwestowania rezerw dewizowych.
12. Narodowy Bank Polski będzie dążyć do powiększania zasobów złota, przy czym skala i tempo zakupów będą zależały m.in. od dynamiki zmian oficjalnych aktywów rezerwowych oraz bieżących warunków rynkowych.
13. […] podstawowym zadaniem NBP jest zapewnienie stabilności cen – i temu podporządkowane są nasze programy i działania. Nie ignorujemy zagrożeń klimatycznych, mamy świadomość wyzwań, jakie transformacja energetyczna niesie dla gospodarki, ale sprostanie tym wyzwaniom to zadanie przede wszystkim dla rządu. Jako bank centralny możemy wspierać politykę gospodarczą rządu, o ile mieści się to w naszym mandacie i nie ogranicza realizacji podstawowego celu.

Zapraszamy do zapoznania się z treścią wywiadu (str. 15)