Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2019 r.

W dniu 3 grudnia 2020 r. Zarząd Narodowego Banku Polskiego przyjął dokument pt. Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2019 r.

Raport jest cyklicznym opracowaniem prezentującym działania podejmowane przez Prezesa NBP w ramach nadzoru systemowego sprawowanego nad systemem płatniczym wraz syntetyczną informacją o funkcjonowaniu nadzorowanych elementów systemu płatniczego, tj. systemów płatności, schematów płatniczych, systemów rozliczeń i systemów rozrachunku papierów wartościowych oraz usługi acquiringu świadczonej przez krajowe instytucje płatnicze.

W 2019 r. działania nadzorcze NBP w dużej mierze koncentrowały się na ocenach nadzorowanych systemów i schematów. Oceny te zostały przeprowadzone w ramach postępowań administracyjnych lub działań prowadzonych we współpracy z innymi organami nadzoru. W związku ze sprawowanym nadzorem NBP wziął udział m.in. w procesie autoryzacji KDPW S.A. jako centralnego depozytu papierów wartościowych w rozumieniu prawa UE Ponadto oceniono zgodność funkcjonujących na terytorium Polski czterostronnych systemów kart płatniczych (Visa Europe, Marstercard, Diners Club) z wymogami UE dotyczącymi obowiązku zapewnienia rozdzielności systemów kart płatniczych i podmiotów obsługujących transakcje pod względem rachunkowości, organizacji i procedur podejmowania decyzji. Przeprowadzono również szereg postępowań, których przedmiotem była analiza i ocena zasad funkcjonowania nadzorowanych systemów i schematów (oraz zmian w tych zasadach). Postępowania dotyczyły m.in. systemów płatności KSR, BLIK i Elixir, systemów rozliczeń i rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez KDPW S.A. i KDPW_CCP S.A. oraz schematów płatniczych Diners Club, BLIK i mPay.

Istotnym działaniem z punktu widzenia bezpieczeństwa polskiego systemu płatniczego było także przeprowadzenie – na podstawie samooceny operatorów – badania poziomu dojrzałości cybernetycznej systemów SORBNET2, Elixir, Euro Elixir, SKARBNET4 oraz systemu rozrachunku KDPW i systemów rozliczeń KDPW_CCP.

Pozostałe działania nadzorcze NBP w 2019 r. polegały na bieżącym monitorowaniu poszczególnych elementów systemu płatniczego, na podstawie informacji pochodzących od podmiotów prowadzących nadzorowane systemy i schematy. Działania te miały na celu kontrolę zapewnienia bezpiecznego oraz zgodnego z prawem funkcjonowania systemów i schematów.

Biorąc pod uwagę zaprezentowane w raporcie informacje oraz dane statystyczne, należy sformułować następujące wnioski nt. funkcjonowania nadzorowanych przez Prezesa NBP elementów polskiego systemu płatniczego w 2019 r.:

• systemy płatności funkcjonowały prawidłowo, zapewniając bezpieczne i sprawne przeprowadzanie rozliczeń i rozrachunku;
• schematy płatnicze, systemy rozliczeń i systemy rozrachunku papierów wartościowych oraz usługa acquiringu, świadczona przez krajowe instytucje płatnicze, funkcjonowały stabilnie.

Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2019 r. został zaprezentowany na posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej w formule makroostrożnościowej (KSF-M) w dniu 11 grudnia 2020 r.