Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2020 r.

Raport jest cyklicznym opracowaniem Narodowego Banku Polskiego. Prezentuje działania podejmowane przez Prezesa NBP w ramach nadzoru systemowego sprawowanego nad systemem płatniczym. Zawiera syntetyczną informacją o funkcjonowaniu nadzorowanych elementów systemu płatniczego, tj. systemów płatności, schematów płatniczych, systemów rozliczeń i systemów rozrachunku papierów wartościowych oraz usługi acquiringu świadczonej przez krajowe instytucje płatnicze.

W 2020 r. działania nadzorcze NBP koncentrowały się na weryfikacji prawidłowości funkcjonowania poszczególnych elementów systemu płatniczego. Weryfikacja ta odbywała się w toku prowadzonych postępowań administracyjnych, poprzez dokonywanie ocen nadzorowanych systemów i schematów pod kątem zgodności z przepisami prawa, ogólnie przyjętymi standardami międzynarodowymi lub wymaganiami Unii Europejskiej, a także w ramach bieżącej analizy informacji i danych statystycznych pochodzących od operatorów nadzorowanych elementów systemu płatniczego.

W związku ze sprawowanym nadzorem NBP oceniał dwa systemy płatności: największy system płatności detalicznych Elixir oraz system płatności natychmiastowych BlueCash, w zakresie przestrzegania międzynarodowych zasad dotyczących infrastruktury rynku finansowego. Ponadto przeprowadzał ocenę najważniejszego wysokokwotowego systemu płatności w Polsce, tj. SORBNET2, pod kątem zgodności ze standardami cyberodporności, przyjętymi w 2018 r. przez Europejski Bank Centralny. Zakończył również proces oceny schematów płatniczych Visa Europe oraz Mastercard w zakresie zgodności z przepisami unijnego rozporządzenia w sprawie zapewnienia rozdzielności systemów kart płatniczych i podmiotów obsługujących transakcje pod względem rachunkowości, organizacji i procedur podejmowania decyzji. Postępowania administracyjne dotyczyły natomiast m.in. systemu płatności i schematu płatniczego BLIK, schematu płatniczego Diners Club, systemów płatności Elixir i BlueCash oraz systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez KDPW S.A.

Ponadto, mając na względzie potrzebę zapewnienia niezakłóconego funkcjonowania systemu płatniczego, NBP na bieżąco monitorował wpływ obostrzeń sanitarnych związanych z epidemią COVID-19 na funkcjonowanie nadzorowanych systemów i schematów.

Na podstawie zaprezentowanych w raporcie informacji oraz danych statystycznych należy stwierdzić, że:

• systemy płatności funkcjonowały prawidłowo, zapewniając bezpieczne i sprawne przeprowadzanie rozliczeń i rozrachunku,
• schematy płatnicze, systemy rozliczeń i systemy rozrachunku papierów wartościowych oraz usługa acquiringu, świadczona przez krajowe instytucje płatnicze, funkcjonowały stabilnie.

„Raport o nadzorze systemowym w zakresie polskiego systemu płatniczego za 2020 r.” został zaprezentowany na posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej w formule makroostrożnościowej (KSF-M) 10 grudnia 2021 r.